Opieka nad osobą niepełnosprawną to wyjątkowo wymagające zadanie, które często pochłania cały czas i energię opiekuna. Opieka wytchnieniowa to Program rządowy, który ma na celu wspierać rodziców i opiekunów osób niepełnosprawnych w ramach pomocy społecznej. Polega on na zapewnieniu opieki osobie niesamodzielnej tak, by w tym czasie jej opiekun faktyczny mógł odpocząć, załatwić sprawy w urzędach lub udać się na leczenie. W tym artykule przedstawimy najważniejsze informacje na temat opieki wytchnieniowej, które powinien znać każdy opiekun, mianowicie:
- na czym polega taka forma pomocy dla opiekuna;
- jak skorzystać z takiej formy pomocy;
- jakie są formy realizacji Programu;
- dlaczego warto korzystać z opieki wytchnieniowej.
Opieka wytchnieniowa – co to za program i do kogo jest skierowany?
Opieka wytchnieniowa to forma pomocy dla osób, które zajmują się osobami niepełnosprawnymi. Program adresowany jest do członków rodzin lub opiekunów sprawujących bezpośrednią opiekę nad dziećmi z orzeczeniem o niepełnosprawności oraz osobami posiadającymi orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie traktowane na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, którzy wymagają usług opieki wytchnieniowej. Polega ona na tym, że na czas nieobecności opiekuna osoba niepełnosprawna zostaje pod opieką innej osoby. To pozwala opiekunowi na chwilę oddechu i czas wolny dla siebie. Usługa opieki wytchnieniowej może służyć również okresowemu zabezpieczeniu potrzeb osoby niepełnosprawnej w sytuacji nagłej. To taka sytuacja, gdy opiekun z nagłego powodu nie może wykonywać swoich obowiązków.
Jak skorzystać z opieki wytchnieniowej?
Aby skorzystać z usług opieki wytchnieniowej, należy skontaktować się z odpowiednim ośrodkiem lub organizacją pomocy społecznej ze względu na miejsce zamieszkania. Wiele ośrodków oferuje możliwość korzystania z usług przez kilka dni lub nawet tygodni w miesiącu. W celu rzetelnej kwalifikacji uczestników Programu został wprowadzony pomiar ograniczeń w codziennym funkcjonowaniu oraz zakresu niezbędnego wsparcia. Ocena ograniczeń w codziennym funkcjonowaniu oraz zakres niezbędnego wsparcia jest dokonywana na podstawie danych zawartych w Karcie pomiaru niezależności funkcjonalnej wg zmodyfikowanych kryteriów oceny – Skali FIM. Taką kartę wypełnia lekarz rodzinny/lekarz rehabilitacji medycznej/ fizjoterapeuta/pielęgniarka. Jeśli wynik takiego badania wyniesie od 18 do 75 punktów (wg zmodyfikowanej punktacji), wówczas usługa opieki wytchnieniowej w pierwszej kolejności powinna trafić do członka rodziny lub opiekuna sprawującego bezpośrednią opiekę nad taką osobą niepełnosprawną.
Limit godzin usług opieki wytchnieniowej finansowanych ze środków Funduszu przypadających na jedną osobę niepełnosprawną
Limit godzin usług opieki wytchnieniowej finansowanych ze środków Funduszu przypadających na jedną osobę niepełnosprawną w danym roku kalendarzowym wynosi nie więcej niż:
-
- 240 godzin dla usług opieki wytchnieniowej świadczonej w ramach pobytu dziennego; oraz
- 14 dni dla usług opieki wytchnieniowej świadczonej w ramach pobytu całodobowego.
Formy realizacji programu opieki wytchnieniowej
Pierwsza forma to świadczenie usług opieki wytchnieniowej w ramach pobytu dziennego. Ma miejsce w:
- miejscu zamieszkania osoby niepełnosprawnej,
- ośrodku wsparcia,
- innym miejscu wskazanym przez uczestnika Programu, które otrzyma pozytywną opinię gminy/powiatu,
- domu pomocy społecznej.
Druga forma to świadczenie usług opieki wytchnieniowej w ramach pobytu całodobowego i ma miejsce w:
- ośrodku wsparcia,
- ośrodku/placówce wpisanej do rejestru właściwego wojewody zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym,
- innym miejscu wskazanym przez uczestnika Programu, które otrzyma pozytywną opinię gminy/powiatu,
- domu pomocy społecznej.
Czas wolny dla opiekuna – dlaczego jest tak ważny?
Codzienna praca opiekuna to ciągły stres i zmęczenie. Czas wolny dla opiekuna osoby niepełnosprawnej jest niezwykle ważny dla zachowania zdrowia psychicznego i fizycznego. Opiekunowie osób niepełnosprawnych często poświęcają cały swój czas i energię na opiekę nad bliskimi, a czasami zapominają o sobie. Dlatego też, dobrze zorganizowany czas wolny może być kluczowy dla zachowania równowagi i sił witalnych.
Opieka wytchnieniowa to ważna forma pomocy dla osób zajmujących się osobami niepełnosprawnymi. Dzięki temu opiekunowie mogą odpocząć i nabrać sił do dalszej pracy. Aby skorzystać z usług opieki wytchnieniowej, warto skontaktować się z odpowiednim ośrodkiem lub organizacją pomocy społecznej oraz wybrać odpowiedniego zastępcę na czas nieobecności.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 23 października 2018 r. o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1787 ze zm.)
https://www.gov.pl/web/uw-opolski/opieka-wytchnieniowa—edycja-2023
https://pl.freepik.com/darmowe-wektory/opieka-wolontariat-wsparcie-dla-pacjentow-niepelnosprawnych-pomoc-szpitalna-opieka-nad-osobami-starszymi-opieka-nad-osobami-starszymi-z-tesknota-za-domem-koncepcja-uslug-opieki-nad-osobami-starszymi_10782523.htm#query=opiekun%20osoby%20niepe%C5%82nosprawnej&position=0&from_view=search&track=ais
