Odporność ma pierwszoplanowe znaczenie dla kondycji organizmu. Jest to zdolność organizmu do zwalczania niekorzystnego działania czynników zewnętrznych. Przede wszystkim pozwala bronić go przed ustrojami chorobotwórczymi, czyli wirusami, bakteriami i grzybami. Nasz układ odpornościowy produkuje tzw. przeciwciała, które pozwalają z nimi walczyć. Wyróżnia się dwa rodzaje odporności.
Posiadamy odporność wrodzoną oraz nabytą.
Na odporność wrodzoną składa się m.in. skóra i błony śluzowe układu oddechowego czy też pokarmowego. Do tego rodzaju odporności zaliczamy również takie objawy jak biegunka, wymioty czy podwyższona temperatura ciała. Z kolei odporność nabyta, jak sama nazwa wskazuje, pojawia się wraz z wiekiem. Jest to kolejna linia obrony, która uaktywnia się, kiedy odporność wrodzona nie radzi sobie z infekcją. W rezultacie układ odpornościowy zaczyna w różnych organach organizmu wytwarzać komórki do walki. Są to:
- monocyty – krwinki białe produkowane w szpiku kostnym, które przekształcają się w makrofagi i pożerają między innymi drobnoustroje, mikroorganizmy oraz uszkodzone, nieprawidłowe lub obumierające komórki, a informacje o tym przekazują limfocytom,
- limfocyty T – dojrzewają w grasicy, bezpośrednio zwalczają intruza,
- limfocyty B – powstają w szpiku kostnym, śledzionie i węzłach chłonnych, produkują przeciwciała, które niszczą wroga.
Sprawność fizyczna seniorów
U osób starszych zauważalne jest pogorszenie sprawności fizycznej, co wynika ze zmniejszenia masy i siły mięśni oraz ograniczenia ruchomości w stawach. Wpływa na to siedzący tryb życia i często występujące u seniorów niedożywienie. Zmniejsza się gęstość tkanek kostnych co sprzyja osteoporozie. W razie upadku zwiększa się ryzyko złamania kości, ponadto częściej pojawiają się sińce i dolegliwości bólowe. Odporność organizmu spada. Reasumując seniorzy niechętnie podejmują się wykonywania ćwiczeń.
Powinniśmy myśleć o budowaniu odporności u osób starszych przez cały rok. Szczególnie natomiast w okresie jesienno-zimowym, który jest nacechowany wysokim wskaźnikiem zachorowalności i „łapania infekcji”. Aktywność fizyczna pobudza do pracy makrofagi oraz limfocyty T, które są podstawą odporności. W ten sposób wzmacniamy organizm, ale by utrzymać ten efekt, niezbędna jest regularność. Oczywiście ćwiczenia nie powinny być bardzo męczące, szczególnie jeśli ktoś dotychczas nie uprawiał sportu. Nawet godzinny spacer w średnim tempie może dać pozytywne skutki. Zmniejsza ryzyko infekcji nawet o 30%. Pamiętajmy jednak, że nie można się przemęczać.
Oprócz spacerów osobom starszym zaleca się także takie aktywności jak nordic walking, pływanie, aqua aerobic, fitness (np. z elementami salsy czy tai chi) taniec i jogę. Rodzaj sportu zawsze bezpiecznie jest omówić z lekarzem rodzinnym bądź fizjoterapeutą. Ważnym aspektem jest również odpowiedni ubiór dostosowany do warunków panujących na zewnątrz – tu świetnie sprawdzi się np. odzież termiczna. Na poprawę działania układu immunologicznego duży wpływ ma także dieta. W zimie jedzmy dużo cytrusów, zielonej pietruszki, tłustych ryb, kiszonek i warzyw strączkowych. Starajmy się wysypiać, zminimalizować stres a także unikać używek takich jak tytoń czy alkohol, które obniżają odporność organizmu.
Gdzie szukać zajęć dla seniorów?
Zajęcia sportowe dla osób starszych są najczęściej organizowane przez domy
i centra kultury, włącznie z działającymi przy nich klubami osiedlowymi.
O aktywność seniora dba Uniwersytet Trzeciego Wieku i Dom Seniora, ponieważ często działają w nich Kluby Seniora. Warto odwiedzić kluby sportowe z siłownią, które oferują korzystne zniżki dla seniorów i organizują zajęcia dla określonych grup wiekowych. Informacji o takich zajęciach należy szukać również na stronach urzędów miasta, bo te często organizują i ogłaszają akcje skierowane do seniorów celem ich aktywizacji. Miejskie fundacje i stowarzyszenia także często włączają się w akcje i organizują na obiektach sportowych programy typu Aktywny senior. Pamiętajmy o siłowniach na świeżym powietrzu w parkach, na osiedlach, w okolicy placów zabaw – są doskonałą opcją na ćwiczenie i pogawędkę z sąsiadem. Odkrycie nowej pasji jak spacer z psem czy nordic walking sprzyja okazjom do zawierania nowych znajomości, poprawy kondycji a co za tym idzie odporności naszego organizmu!