Demencja to wyzwanie, ale zrozumienie jej etapów może pomóc w lepszym radzeniu sobie z nią. Jest kluczowe dla opiekunów osób starszych, pozwala im lepiej zrozumieć, czego mogą oczekiwać w przyszłości, jakie wsparcie będzie potrzebne w różnych etapach choroby oraz jak mogą pomóc sobie i swoim podopiecznym. W dzisiejszym artykule przybliżymy najistotniejsze informacje na temat choroby jaką jest demencja, mianowicie:
- czym jest demencja;
- jakie mogą być jej przyczyny;
- etapy rozwoju tej choroby;
- sposoby łagodzenia skutków demencji;
- rola opiekunów w chorobie.
Czym dokładnie jest demencja?
Demencja to stan, który prowadzi do upośledzenia funkcji poznawczych. To choroba neurodegeneracyjna, która wymaga specjalistycznego podejścia i wsparcia. Objawy mogą obejmować trudności z pamięcią, utratę zdolności do rozwiązywania problemów lub planowania, trudności w poruszaniu się i orientacji, a także zmiany w nastroju lub osobowości. Niestety, demencja nie jest normalnym procesem starzenia.
Demencja to choroba, która nie tylko wpływa na pamięć, ale również na zachowanie, zdolność do wykonywania codziennych czynności i samodzielność osób starszych. Wszystko to sprawia, że seniorzy z demencją wymagają specjalistycznego wsparcia.
Przyczyny demencji
Demencja to ogólny termin opisujący szereg objawów związanych z pogorszeniem funkcji poznawczych, takich jak pamięć, myślenie i zdolność do wykonywania codziennych czynności. Choroba Alzheimera jest najczęstszą przyczyną demencji, stanowiąc około 60-80% wszystkich przypadków.
Chociaż demencja i Alzheimer są często używane zamiennie, istnieją istotne różnice między tymi dwoma terminami. Demencja jest zespołem objawów, podczas gdy Alzheimer jest konkretną chorobą, która powoduje te objawy.
Główne przyczyny demencji starczej obejmują także guzy mózgu, udary mózgu, chorobę Parkinsona, a także czynniki genetyczne. Chociaż nie ma jeszcze lekarstwa na demencję, zrozumienie tych przyczyn pozwala na lepsze zarządzanie objawami i dostosowanie strategii opieki.
Etapy rozwoju demencji
Etap wstępny
Pierwszy etap demencji, często nazywany etapem wstępnym, charakteryzuje się subtelnymi zmianami w pamięci i zachowaniu, które mogą być łatwo pomijane lub mylone z normalnym procesem starzenia. W tym etapie osoby starsze mogą potrzebować minimalnego wsparcia, ale istotne jest wczesne rozpoznanie objawów, aby móc zaplanować odpowiednie działania.
Etap umiarkowany
Drugi etap, zwany etapem umiarkowanym, to czas, gdy objawy stają się bardziej widoczne i wpływają na codzienne życie seniorów. Mogą oni mieć trudności z wykonywaniem prostych zadań, takich jak gotowanie czy prowadzenie samochodu. W tym etapie wsparcie opiekunów staje się niezbędne.
Etap zaawansowany
Trzeci etap, czyli etap zaawansowany, to czas, gdy osoby starsze potrzebują pełnej opieki i wsparcia. Mogą mieć trudności z poruszaniem się, mówieniem, a nawet rozpoznawaniem bliskich osób. W tym etapie opiekunowie muszą być przygotowani na zapewnienie całodobowej opieki i wsparcia.
Sposoby leczenia demencji
Należy podkreślić raz jeszcze, że demencja starcza to choroba neurodegeneracyjna, która prowadzi do stopniowego pogorszenia funkcji poznawczych. Chociaż nie ma na nią lekarstwa, istnieją różne metody leczenia, które mogą pomóc w łagodzeniu objawów i poprawie jakości życia seniorów.
Leczenie farmakologiczne jest jednym z podstawowych sposobów radzenia sobie z demencją. Leki takie jak inhibitory acetylocholinesterazy i memantyna mogą pomóc w kontrolowaniu objawów demencji, takich jak problemy z pamięcią, myśleniem i zachowaniem. Ważne jest jednak, aby pamiętać, że leki te nie leczą demencji, ale mogą pomóc w łagodzeniu jej objawów.
Terapia behawioralna to kolejna metoda leczenia demencji. Polega ona na uczeniu seniorów i ich opiekunów technik radzenia sobie z trudnymi zachowaniami, takimi jak agresja czy lęk. Terapia ta może pomóc w poprawie jakości życia osób starszych i ich opiekunów.
Stosowanie terapii zajęciowej i fizjoterapii może również przynieść korzyści osobom starszym z demencją. Te metody leczenia mogą pomóc w utrzymaniu niezależności i funkcji fizycznych seniorów, co jest kluczowe dla ich samopoczucia i jakości życia.
Ciekawe informacje
W 2021 r. z oferty bibliotek publicznych skorzystało 826,3 tys. osób powyżej 60 roku życia, tj. o 1,1% mniej niż rok wcześniej. Znacznie mniej seniorów niż w latach poprzednich korzystało również z oferty kulturalnej centrów kultury, domów i ośrodków kultury oraz klubów i świetlic. W 2021 r. w jednostkach tych 130,7 tys. osób w wieku powyżej 60 lat było członkami różnych kół, klubów i sekcji, a 47,7 tys. aktywnie udzielało się w grupach artystycznych.
Rola opiekunów osób chorujących na demencję
Opiekunowie osób starszych z demencją muszą być świadomi, że ich role ulegają zmianie. Zamiast być tylko opiekunami, stają się teraz opiekunami medycznymi, psychologami i koordynatorami opieki. To jest ogromne wyzwanie, ale również szansa na zrozumienie i pomoc osobom starszym w ich trudnej sytuacji.
Według prognozy GUS, liczba ludności w wieku 60 lat i więcej w Polsce w roku 2030 ma wzrosnąć do poziomu 10,8 mln, a w 2050 r. wynieść 13,7 mln. Osoby starsze będą stanowiły około 40% ogółu ludności Polski.
Ze względu na ten fakt kluczowym jest, aby opiekunowie osób starszych z demencją mieli dostęp do odpowiednich informacji i wsparcia. Potrzebują oni wiedzy na temat demencji, jej objawów i sposobów radzenia sobie z nią. Potrzebują również wsparcia w postaci grup wsparcia, szkoleń i konsultacji z profesjonalistami. Należy podkreślić, że demencja nie jest normalnym procesem starzenia. To choroba, która wymaga specjalistycznego podejścia i wsparcia. Osoby starsze z demencją potrzebują przede wszystkim opieki medycznej, ale również wsparcia psychologicznego i społecznego.
https://www.gov.pl/web/zdrowie/demencja
https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/osoby-starsze/osoby-starsze/sytuacja-osob-starszych-w-polsce-w-2021-roku,2,4.html
https://pl.freepik.com/serie/16518805
