Niepełnosprawność nie powinna stanowić przeszkody w korzystaniu z usług medycznych. Dlatego ważne jest, aby osoby niepełnosprawne były świadome swoich praw jako pacjentów. W tym artykule omówimy kluczowe aspekty praw pacjenta ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji osób niepełnosprawnych. Przedstawimy również dostosowania, które mają ułatwić korzystanie z opieki zdrowotnej przez osoby niepełnosprawne.
Podstawowe prawa pacjenta
Zacznijmy od tego, jakie prawa przysługują każdemu pacjentowi korzystającemu z usług medycznych. Prawa te zostały uregulowane w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, która weszła w życie 26 listopada 2008 roku.
Równość i niedyskryminacja.
Każdy pacjent, niezależnie od stopnia sprawności, ma prawo do równego traktowania i braku dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność. Prawo do korzystania usług medycznych na takim samym poziomie ma każda osoba, niezależnie od swojej płci, rasy, wyznania czy stopnia niepełnosprawności.
Dostęp do informacji.
Pacjenci mają prawo do uzyskania wszelkich informacji dotyczących ich stanu zdrowia, diagnozy, leczenia oraz prognoz.
Prawo do wyrażenia zgody lub odmowy leczenia.
Każdy pacjent ma prawo wyrazić zgodę na proponowane leczenie lub je odrzucić.
Prawo do przyjęcia lub odmowy udziału w eksperymencie medycznym.
Każdy pacjent ma prawo zdecydować, czy chce uczestniczyć w badaniach naukowych.
Prywatność i poufność.
Pacjenci mają prawo do ochrony swojej prywatności i poufności informacji medycznych.
Prawo do skargi.
Jeśli pacjent czuje się pokrzywdzony lub jego prawa zostały naruszone, ma prawo złożyć skargę na personel medyczny lub placówkę.
Dostosowania dla osób niepełnosprawnych
-
Dostęp do placówek medycznych. Osoby niepełnosprawne mają prawo do korzystania z placówek medycznych przystosowanych do ich potrzeb, takich jak rampy dla wózków inwalidzkich, windy czy odpowiednio wyposażone toalety.
-
Dostęp do informacji w sposób dostosowany do potrzeb. Pacjenci z niepełnosprawnościami mają prawo otrzymywać informacje o leczeniu i diagnozie w sposób dostosowany do ich potrzeb komunikacyjnych, np. za pomocą tłumacza języka migowego czy materiałów zapisanych dużym drukiem.
-
Wsparcie i asystowanie. Osoby niepełnosprawne mają prawo korzystać z usług asystentów osobistych, tłumaczy czy innych osób wsparcia podczas wizyt czy badania.
-
Leczenie przewlekłe i rehabilitacja. Pacjenci z niepełnosprawnościami mają prawo uzyskać odpowiednią opiekę zdrowotną, obejmującą leczenie przewlekłe i specjalistyczną rehabilitację.
Co robić, gdy Twoje prawa jako pacjenta są naruszone?
Jeśli uważasz, że ktoś naruszył Twoje prawa jako osoby niepełnosprawnej, istnieją różne kroki, które możesz podjąć. W większości przypadków wystarczy porozmawiać z personelem medycznym lub kierownictwem placówki i wyrazić swoje obawy. Zawsze można skorzystać z porad prawnych lub skonsultować się z organizacją zajmującą się prawami osób niepełnosprawnych. W ostateczności należy zgłosić problem do odpowiednich organów, takich jak Rzecznik Praw Pacjenta czy Państwowa Inspekcja Sanitarna. Po wyczerpaniu postępowania przed polskimi organami wymiaru sprawiedliwości możesz wnieść skargę do Komitetu Praw Człowieka działającego we współpracy z ONZ lub Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
Osoby niepełnosprawne mają takie same prawa jak każdy inny pacjent. Niemniej jednak, mogą one wymagać dodatkowej troski ze strony personelu medycznego oraz dostosowania świadczeń do ich indywidualnych potrzeb. Dlatego warto, aby osoby niepełnosprawne były świadome swoich praw oraz umiały się o nie upominać.
Pamiętajmy że osoby niepełnosprawne mają prawo do korzystania z usług tłumacza języka migowego oraz do dostosowania placówek medycznych do ich potrzeb, np. poprzez instalację podjazdów czy wind dla wózków inwalidzkich.
Prawa pacjenta są fundamentalnym elementem opieki zdrowotnej, a osoby niepełnosprawne mają prawo do pełnego ich przestrzegania. Zrozumienie tych praw oraz dostęp do odpowiednich dostosowań to kluczowe aspekty, które umożliwią korzystanie z usług medycznych na równych zasadach dla wszystkich pacjentów.
https://www.gov.pl/web/zdrowie/prawa-pacjenta
https://pl.freepik.com/darmowe-zdjecie/widok-lekarza-i-pacjenta_7436826.htm#query=prawa%20pacjenta&position=2&from_view=search&track=ais
