Pod koniec kwietnia 2021 roku Narodowy Fundusz Zdrowia ogłosił kompleksowy program rehabilitacji po COVID-19, realizowany w trybie stacjonarnym i w leczeniu uzdrowiskowym. Co to oznacza dla ozdrowieńców, których dotknęły powikłania po przebytej chorobie?
Rozszerzenie programu – łatwiejszy dostęp do rehabilitacji
Program, dotychczas realizowany w placówkach z oddziałami rehabilitacyjnymi i w uzdrowiskach, został rozszerzony o rehabilitację w trybie ambulatoryjnym. Teraz usługi takie mogą pełnić i rozliczać z NFZ także fizjoterapeuci z gabinetów zajmujących się rehabilitacją leczniczą. Zabiegi mogą odbywać się zarówno w gabinecie, jak i w domu pacjenta.
Rehabilitacja po COVID-19. Kto może skorzystać?
Aby skorzystać z refundowanej rehabilitacji po przebytym COVID-19, wystarczy otrzymać skierowanie od lekarza rodzinnego. Lekarz wystawi takie skierowanie wszystkim osobom, które:
- są ozdrowieńcami,
- przebyły COVID-19 w ciągu ostatnich 6 miesięcy,
- borykają się z powikłaniami choroby, takimi jak np. duszności, które utrudniają codzienne funkcjonowanie.
Warto wspomnieć, że wymagana przez NFZ siła duszności, oceniana w 5-stopniowej skali mMRC (modified Medical Research Council), to minimum 1. Do rehabilitacji kwalifikują się zatem nawet ozdrowieńcy, którzy odczuwają jedynie zadyszkę przy szybkim marszu czy wchodzeniu na wzniesienie.
Dodatkowo o zakwalifikowaniu do rehabilitacji w domu decydują:
- ocena 3-9 w skali oceny funkcjonalnej (0-10),
- ocena siły mięśniowej MRC (0-5),
- występowanie zespołu słabości po pobycie pacjenta na oddziale intensywnej terapii.
Przebieg rehabilitacji po COVID-19
Według przygotowanego przez NFZ planu, program rehabilitacyjny dla ozdrowieńców po COVID-19 obejmuje trzy fazy.
Wizyta wstępna
Pierwsza wizyta w gabinecie fizjoterapeuty trwa co najmniej 50 minut, a jeśli zapraszamy go do domu – minimum 90 minut. Jej głównym celem jest zbadanie pacjenta i ocena jego stanu. Rehabilitant najpierw przeprowadzi szczegółowy wywiad, a potem podstawowe próby i badania, m.in. oddechowe i wysiłkowe. Po zakończeniu programu posłużą one do oceny postępów.
Wizyty terapeutyczne
Terapeuta ustala z pacjentem indywidualny plan ćwiczeń i rehabilitacji. Założenia programu obejmują trzy wizyty tygodniowo, jednak, jeśli zdrowie pacjenta tego wymaga, możliwe jest zwiększenie częstotliwości spotkań. Terapia polega na wykonywaniu treningów oddechowych, wytrzymałościowych i interwałowych.
Zależnie od miejsca spotkań z rehabilitantem, ich przebieg będzie się różnił. Dobry gabinet fizjoterapii wyposażony będzie w sprzęty ułatwiające ćwiczenia, takie jak system wspierający rehabilitację czy pionizatory, których próżno szukać w przeciętnym domu. Nie oznacza to jednak, że rehabilitacja domowa nie będzie skuteczna – najwięcej zależy od systematyczności i zaangażowania pacjenta. Podczas ćwiczeń w domu również można wykorzystać różne sprzęty, na przykład system podnośników sufitowych Luna dla osób z niepełnosprawnością, który wspiera pionizację, podnoszenie i przenoszenie pacjenta
Kilkanaście spotkań z fizjoterapeutą to nie wszystko – do odzyskania zdrowia po zakażeniu SARS-COV-2 niezbędna jest również własna, codzienna praca pacjenta. Dlatego zadaniem rehabilitanta jest także edukacja. Powinien on pokazać pacjentowi zestaw ćwiczeń, które można bezpiecznie wykonywać w domu pomiędzy wizytami, a także już po zakończeniu programu.
W zależności od potrzeb i stanu zdrowia chorego możliwe jest włączenie dodatkowych elementów terapii, m.in. treningu równowagi, technik odksztuszania czy specjalnych metod rehabilitacji dla pacjentów z problemami neurologicznymi.
Wizyta końcowa
Podczas końcowej wizyty powtórzone zostaną badania z wizyty wstępnej (oddechowe, zmęczeniowe i inne). Dzięki temu możliwa będzie ocena postępów, które poczynił pacjent w trakcie programu.
Pokonanie COVID-19 to często dopiero początek drogi do pełni zdrowia. Jeśli należysz do osób, które po przebyciu choroby odczuwają duszności, zmęczenie, bóle mięśniowo-stawowe, zmniejszoną sprawność – nie wahaj się i skorzystaj z refundowanej rehabilitacji dla ozdrowieńców.
Zobacz także: Pionizacja pacjenta po COVID-19